Prawo do dywidendy przysługuje w zasadzie wszystkim wspólnikom spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i działa ex lege, mimo tego że wymaga podjęcia uchwały przez zgromadzenie wspólników spółki z o.o..
W jakiej wysokości należy się dywidenda wspólnikom spółki z o.o.?
Art. 191 KSH stanowi, że wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego spółki z o.o. i przeznaczonym do podziału odpowiednią uchwałą zgromadzenia wspólników. Sam zysk powstaje z dochodów spółki, po odpowiednim uwzględnieniu wszystkich należności. Zanim dojdzie do podziału zysku i podjęcia uchwały, konieczne jest sporządzenie przez zarząd spółki rocznego sprawozdania finansowego, które następnie musi zostać zatwierdzone przez zgromadzenie wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Dopiero wtedy możliwa jest wypłata dywidendy
Kwota przeznaczona do podziału pomiędzy wspólników spółki z o.o., zgodnie z art.192 KSH, nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowego, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowy.
Kto jest uprawniony do otrzymania dywidendy?
Wspólnikami uprawnionymi do wypłaty dywidendy są według postanowień art. 193 KSH ci z nich, którym udziały w spółce z o.o. przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Umowa spółki może zezwalać wspólnikom na samodzielne określenie tzw. dnia dywidendy, według którego następnie dojdzie do ustalenia listy uprawnionych do wypłaty zysku.
Podział zysku w spółce z o.o. odbywa się proporcjonalnie do udziałów poszczególnych wspólników. Zasada ta może jednak ulegać zmianom na podstawie umowy spółki. Niemniej umowa nie może przewidywać całkowitego wyłączenia zysku do podziału pomiędzy wspólników. Istnieje również możliwość umownej modyfikacji zasady proporcjonalności wypłaty dywidendy i tym samym uprzywilejowania określonych wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Taka nadwyżka może jednak przewyższać zwykłą dywidendę maksymalnie o połowę.
Zaliczka na dywidendę w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
Możliwość wypłacania zaliczki na poczet dywidendy w spółce z o.o. reguluje art. 194 oraz 195 KSH. Tzw. dywidenda zaliczkowa polega na tym, że spółka wypłaca wspólnikom spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zaliczkę z zysku osiągniętego w danym roku obrotowym, który zazwyczaj się jeszcze nie skończył, a już na pewno nie został zamknięty w rozumieniu rachunkowym.
Prawo to nie działa ex lege. Dla skorzystania z takiej opcji konieczne jest istnienie odpowiednich postanowień w umowie spółki z o.o.. Decyzję w sprawie wypłacenia takiej zaliczki podejmuje zarząd. Zgodnie z art. 194 KSH spółka może wypłacić taką dywidendę tylko, jeśli posiada na to odpowiednie środki. Ponadto dana spółka musi mieć zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy, w którym to został wykazany zysk.
Sama zaliczka nie może wynosić więcej niż połowa zysku osiągniętego przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością do końca poprzedniego roku obrotowego, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczki może dysponować zarząd spółki z o.o., oraz pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne.